کمک به رفع اضطراب سگ — چگونه یک سگ مضطرب را آرام کنیم؟
ترجمه: مریم جوادی الطهرانی
نویسنده: Megan Petroff, DVM (رزیدنت رفتار بالینی)
برای انسان، اضطراب میتواند گاهی طاقتفرسا و ناتوانکننده باشد. اگر سگی دارید که با ترس، اضطراب یا استرس دستوپنجه نرم میکند، مهم است که صبور باشید و از او حمایت کنید.
آرام کردن سگی که اغلب مضطرب است کاملاً امکانپذیر است، اما ممکن است نیاز باشد از یک دامپزشک یا رفتارشناسی که در این زمینه تخصص دارد کمک بگیرید.
در ادامه، نکاتی آوردهایم تا بتوانید علائم اضطراب در سگ خود را تشخیص دهید و برای کاهش استرس و بهبود کیفیت زندگی او اقدام کنید.
تشخیص علائم اضطراب در سگ
به گفته اشلی اتکینسون (Ashley Atkinson)، مشاور رفتار حیوانات در پناهگاه Best Friends،
«سگها از زبان بدن برای بیان احساسات خود استفاده میکنند.»
برای مثال، اگر سگ شما بیقرار به نظر میرسد یا مدام لبهایش را لیس میزند، ممکن است نشانهای از اضطراب، استرس یا ترس باشد.
علائم اضطراب در سگها میتواند بسیار متنوع باشد.
به گفته دکتر سوزان کونکنی (Susan Konecny)، مدیر پزشکی انجمن حیوانات بهترین دوستان، برخی نشانههای بالینی اضطراب عبارتند از:
- قدم زدن بیهدف
- لرزیدن
- گوش به زنگ بودن
- لیسیدن مکرر لبها
- خمیازههای پیدرپی
- کاهش اشتها
او همچنین میگوید اثرات فیزیولوژیکی اضطراب میتواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش بزاق یا آب دهان
- گشاد شدن مردمک چشم
- افزایش ضربان قلب و تنفس سریع
- زخمهای پوستی ناشی از خودآزاری
- تمیز کردن یا لیسیدن بیش از حد بدن
صحبت با دامپزشک درباره اضطراب سگ
پس از اینکه یاد گرفتید چگونه علائم اضطراب را در سگ خود تشخیص دهید، سعی کنید موقعیتهایی را که باعث بروز این علائم میشوند شناسایی کنید.
علائم را یادداشت کرده و موقعیتهایی که در آنها بروز میکنند ثبت کنید.
سپس با دامپزشک خود مشورت کنید تا اگر علت زمینهای جسمی وجود دارد، شناسایی شود و درمان مناسب آغاز گردد.
تغییرات رفتاری ممکن است گاهی نشانه بیماری در بخشهای دیگر بدن باشد؛ بنابراین دامپزشک میتواند با انجام آزمایشهای لازم، از سلامت عمومی حیوان اطمینان حاصل کند.
اگر هیچ علت جسمی وجود نداشته باشد، دامپزشک میتواند داروهای ضد اضطراب تجویز کند یا شما را به یک رفتارشناس دامپزشکی ارجاع دهد.
رفتارشناسان دامپزشکی دارای بورد تخصصی
اگر دامپزشک تشخیص دهد که به بررسی تخصصی نیاز است، ممکن است شما را به یک رفتارشناس دامپزشکی ارجاع دهد.
این دامپزشکان، متخصصانی هستند که دستکم سه سال آموزش رزیدنتی در رشته رفتار بالینی حیوانات دیدهاند و در آزمون بورد تخصصی قبول شدهاند.
رفتارشناسان دامپزشکی دارای بورد تخصصی، در درمان ترس، اضطراب و پرخاشگری در حیوانات خانگی مهارت دارند.
کالج آمریکایی رفتارشناسان دامپزشکی (ACVB) فهرستی از این متخصصان را در وبسایت خود منتشر کرده که میتوانید نزدیکترین مورد به محل خود را بیابید.
نکاتی برای آرام کردن سگ مضطرب
دامپزشک شما میتواند برنامهای متناسب با شرایط سگتان تنظیم کند که شامل چند مرحله ساده در خانه و گاهی درمانهای تخصصیتر است.
۱. حذف یا کاهش عوامل استرسزا
اگر دامپزشک به شما در شناسایی محرکهای اضطراب کمک کرده است، سعی کنید این عوامل را تا حد ممکن حذف کنید.
برای مثال، اگر سگ شما از سگهای دیگر یا افراد غریبه میترسد، از رفتن به پارک در ساعات شلوغ خودداری کنید و در زمانهای خلوتتر با هم بیرون بروید و آرام قدم بزنید.
اگر حیاط دارید، بازی در محیط حصارکشیشده را جایگزین کنید.
۲. استفاده از فرومونهای آرامبخش
فرومونهای آرامبخش، نسخههای مصنوعی از فرومونهایی هستند که سگ مادر هنگام شیردهی ترشح میکند و تولهها را آرام میسازد.
این محصولات به شکل اسپری، قلاده یا پخشکننده در بازار موجودند و میتوانند در کاهش اضطراب برخی از سگها مؤثر باشند.
۳. ورزش منظم
ورزش نه تنها برای انسان، بلکه برای سگها نیز راهی مؤثر در کاهش اضطراب است.
مطالعات نشان دادهاند که ورزش منظم با کاهش پرخاشگری، ترس و اضطراب جدایی در سگها ارتباط مستقیم دارد.
۴. ایجاد فضای امن
برخی از سگها در شرایط خاص آنقدر مضطرب میشوند که هیچ میزان تشویق یا نوازشی آرامشان نمیکند.
در این مواقع، دکتر کونکنی توصیه میکند فضایی ساکت و بدون محرک برایشان فراهم کنید — مثلاً در زمان آتشبازی یا رعدوبرق.
پخش صداهای آرام و یکنواخت در محیط نیز میتواند به ایجاد حس امنیت کمک کند.
۵. در صورت نیاز، دارو درمانی
اگر اضطراب سگ شما شدید است، در مورد استفاده از داروهای ضد اضطراب با دامپزشک مشورت کنید.
بسیاری از صاحبان نگران عوارض جانبی داروها هستند — مثلاً تغییر شخصیت سگ یا خوابآلودگی مداوم — اما داروی مناسب باعث میشود سگ آرامتر و شادتر شود بدون اینکه رفتار طبیعیاش تغییر کند.
اگر دامپزشک مطمئن نیست کدام دارو بهتر است، یک رفتارشناس دامپزشکی میتواند گزینه مناسب را پیشنهاد دهد.
۶. اصلاح رفتار
در برخی موارد، اصلاح رفتار (Behavior Modification) میتواند مؤثرتر از دارو باشد.
این روش به سگ کمک میکند واکنش احساسی خود را نسبت به موقعیتهای استرسزا تغییر دهد.
با این روش، سگ میآموزد از محرکهای اضطرابآور کمتر بترسد و آرامتر شود.
رفتارشناس دامپزشکی میتواند شما را در اجرای این تمرینها راهنمایی کند.
حمایتگر باشید
شناخت و پرهیز از عوامل استرسزا، بررسی بیماریهای احتمالی و دریافت کمک حرفهای، همگی به بهبود کیفیت زندگی سگ شما کمک میکند.
تحقیقات علمی نشان دادهاند که استرس تأثیر منفی بر سلامت جسم و روح دارد، و این در مورد سگها نیز صدق میکند.
در یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ روی ۷۲۱ سگ مشخص شد که «زندگی با اضطراب یا ترس مزمن میتواند سلامت و طول عمر سگها را کاهش دهد».
بنابراین، پیشگیری از اضطراب بهترین راهکار است.
تسلیم نشوید — شاید مسیر درمان سریع یا آسان نباشد، اما با صبر، توجه و کمک متخصصان، میتوانید به سگ خود کمک کنید تا زندگی شادتر و سالمتری داشته باشد.
منبع: PetMD
Megan Petroff, DVM (Clinical Behavior Resident)
Translated by Maryam Javadial Tehrani

